Obstipatie

Obstipatie betekent letterlijk “verstopping”. De term wordt gebruikt bij een vertraagde of bemoeilijkte stoelgang. Op alle leeftijden komt het voor, maar bij vrouwen komt het 3x zo vaak voor als bij mannen en bij het ouder worden neemt de frequentie toe voor zewel vrouwen als mannen. 27% van de populatie heeft obstipatie, maar slechts een minderheid zoekt hiervoor medische hulp.

Klachten

Klachten die hierbij vaak worden ervaren zijn hard persen, harde ontlasting, aandrang om te ontlasten maar vervolgens niet kunnen ontlasting (loze aandrang), heel onregelmatige ontlasting, onvolledige lediging (gevoel dat darm nog niet helemaal leeg is na de ontlasting en lang op het toilet moeten zitten).

Diagnose

De diagnose obstipatie wordt gesteld wanneer er nauwelijks sprake is van een makkelijke stoelgang (zonder gebruik van laxeermiddelen) en twee of meer van de volgende symptomen voorkomen:

1. Moeten persen bij minstens een kwart van de toiletbezoeken
2. De ontlating is hard of samengekleefd/klonterig bij minstens een kwart van de toiletbezoeken.
3. Een gevoel van onvolledige lediging tijdens ontlasting bij minstens een kwart van de toiletbezoeken .
4. Er is een gevoel van blokkade/obstructie tijdens de ontlasting bij een kwart of meer van de keren.
5. De ontlasting komt gemakkelijker eruit met behulp van een vinger of bij ondersteunen van de bekkenbodem.
6. Er zijn minder dan 3 ontlastingen per week.

Oorzaken

Er kunnen verschillende oorzaken zijn voor obstipatie, zoals:

• Gedragsmatig; Bijvoorbeeld door een verkeerd dieet, lage vochtinname, gehaaste leefstijl of veelvuldig reizen
• Psychologisch; Als gevolg van stress of een traumatische ervaring
• Hormonaal; Als gevolg van de zwangerschap, gebruik van een anticonceptiepil, diabetes en schildklierafwijkingen.
• Gebruik van medicatie zoals opiaten, anticholinergica, medicatie voor epilepsie, dopamine, NSAID’s of antidepressiva
• Neurologisch:
  • Ziekten zoals Parkinson, MS, Diabetes, chronisch nierlijden, sclerodomie
  • Slechte functie/zenuwbeschadiging in darmen of buiten darmen door bv. bevalling, operatieve ingrepen, aangeboren afwijkingen of traumatische wervelkolomaandoeningen.
• Obstructies door bijvoorbeeld verklevingen
• Prikkelbaar Darm Syndroom
• Slecht functionerende bekkenbodemspieren.
• Ziekte van Hirschsprung
• Sterk vergroot rectum of dikke darm
• Verzakkingen van darm of anus.

Behandeling

Bij een aantal van deze oorzaken (gedragsmatig, stress, PDS, slecht functionerende bekkenbodemspieren en bij sommige neurologische aandoeningen) kan bekkenfysiotherapie een uitkomst zijn.

De behandeling richt op een goede functie van bekkenbodemspieren, aanpassing van levensgewoonten/gedrag, goede toilethouding/gedrag en juiste vocht/vezelinname.